Ex Uyumluluk Bütünlüğünü Ele Alan Proses Güvenliği
23 Nisan 2023Exproof Ekipman Danışmanlığı Nedir?
23 Nisan 2023Exproof Nedir?
Exproof İngilizce explosion proof kelimelerinin kısaltılmışından gelmektedir. Patlamaya dayanıklı terimi, patlamaların meydana gelmesini engelleyebilen ve meydana geldiklerinde patlamalara dayanabilen elektrikli ve elektriksiz ekipmanları tanımlar. Patlamaya dayanıklı olarak işaretlenmiş bir elektrikli ürün, bu ürünün, içinde meydana gelebilecek belirli bir gaz veya buharın patlamasına dayanabilecek durumda bir aparata sahip olduğu anlamına gelir. Ayrıca, mahfazayı çevreleyen belirli bir gaz veya buharın kıvılcımlar, parlamalar veya içindeki gaz veya buharın patlaması ile tutuşmasını önleme özelliğine sahiptir ve çevredeki yanıcı bir atmosferin tutuşmayacağı bir dış sıcaklıkta çalışır. (Ulusal Yangından Korunma Derneği (NFPA) ABD uyarınca, Ulusal Elektrik Yasasının 70 No'lu Standardı, 100. Maddesi uyarınca.)
Patlamaya dayanıklı bir ürün, genellikle, bir parlama veya patlama içerecek şekilde tasarlanmış ve yapılmış, dökme alüminyum veya paslanmaz çelikten yapılmış bir çerçeveye yerleştirilmiştir. Bir patlamaya dayanıklılık derecesini yerine getirmek için, bir mahfaza, mahfazasından kaynaklanan herhangi bir patlamayı içermeli ve mahfazasının içindeki kıvılcımların, onu çevreleyen havadaki buharları, gazları, tozu veya lifleri tutuşturmasını önlemelidir.
Exproof ekipman genellemesinin doğru ifadesi Ex ekipmandır. Çünkü farklı koruma tiplerine ait ex ekipmanlar farklı tekniklerle patlamanın engellenmesini sağlar;
Örneğin Ex d- Alevsızdırmaz muhafaza mekanik bir koruma sağlarken; Ex i- Kendinden emniyetli koruma tipi; elektriksel bir koruma sağlamaktadır.
Ex ekipman (Exproof) koruma sınıfları (Tipleri) Nelerdir?
Ex ekipmanların koruma tipleri bulundukları ortama göre sınıflandırılmıştır. Gaz ve tozlu ortamlarda kullanılacak ekipmanların koruma tipleride değişmektedir.
Ex ekipmanlara ait temel koruma tipleri, sembolleri ve ilgili standartları aşağıdaki gibidir;
Alevsızdırmaz (d), Arttırılmış güvenlik (e), Kendinden Emniyetli (i), Kapsül içine alma (m), Mahfaza ile koruma (t), Toz doldurma (q) , Yağa daldırma (o), Kıvılcım çıkarmaz ve sızdırmaz koruma (nR,nC), Basınçlı koruma (p), Optik ışıma ile koruma (op), Elektrikli olmayan yapısal güvenlik (c), ateşleme kaynaklarının kontrolü (b), sıvıya daldırma (k), Özel Koruma(s) koruma tipi.
EX EKİPMANLARA AİT TEMEL KORUMA TİPLERİ (GAZ, TOZ VE ELEKTRİKSİZ) EN 60079-0, EN 80079-36 |
|
||||
Koruma Tipi |
Sembol |
Kullanıldığı ZONE |
Standart |
|
|
GAZ |
TOZ |
|
|||
Alevsızdırmaz |
da db dc |
0,1,2 1,2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-1 |
|
Arttırılmış güvenlik |
eb ec |
1,2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-7 |
|
Kendinden Emniyetli |
ia ib ic |
0,1,2 1,2 2 |
20,21,22 21,22 22 |
IEC/EN 60079-11 |
|
Kapsül içine alma |
ma mb mc |
0,1,2 1,2 2 |
20,21,22 21,22 22 |
IEC/EN 60079-18 |
|
Mahfaza ile koruma |
ta tb tc |
Kullanılmaz |
20,21,22 21,22 22 |
IEC/EN 60079-31 |
|
Toz doldurma |
qb qc |
1,2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-5 |
|
Yağa daldırma |
ob oc |
1,2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-6 |
|
Kıvılcım çıkarmaz ve sızdırmaz koruma |
nR nC |
2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-15 |
|
Basınçlı koruma |
pxb pyb pzb |
1,2 1,2 2 |
21,22 21,22 22 |
IEC/EN 60079-2 |
|
Optik ışıma ile koruma |
op is op pr op sh |
0,1,2 1,2 2 |
Kullanılmaz |
IEC/EN 60079-28 |
|
Elektrikli olmayan yapısal güvenlik ‘‘c’’, ateşleme kaynaklarının kontrolü ‘‘b’, sıvıya daldırma ‘‘k’’ koruma tipi |
h |
0,1,2 1,2 2 |
20,21,22 21,22 22 |
EN/ISO 80079-37 |
|
Ex ekipman (Exproof) koruma sınıfları (Tipleri) Nerelerde kullanılır?
Patlayıcı ortam ihtiva eden alanlarda Ex ekipmanların uygun zone ve ekipman koruma seviyesinde olması gerekmektedir. Ex ekipmanların kullanım alanları Yeraltı(Maden) ve yerüstü olarak 2 başlıkta incelenir. Yeraltı için ekipman grubu I, yer üstü için ekipman grubu II’dir. Aşağıdaki tabloda Ex ekipmanlar için zone tanımlarını ve ekipman koruma seviyelerini (EPL) görebilirsiniz.
Ekipmanın Kullanım Yeri |
Ekipman Grubu |
Ekipman Kategorisi |
Zone Tanımları |
EPL ( Ekipman Koruma Seviyesi) |
|
Yeraltı(Maden) |
I |
M1 |
Uygulanmaz |
Ma |
|
M2 |
Mb |
|
|||
Yerüstü |
II |
1G |
0 |
Ga |
|
2G |
1 |
Gb |
|||
3G |
2 |
Gc |
|||
1D |
20 |
Da |
|||
2D |
21 |
Db |
|||
3D |
22 |
Dc |
|
Exproof ekipman montajını kimler yapabilir?
Patlayıcı ortam ihtiva eden alanlarda kimlerin montaj, tasarım, ekipman seçimi yapabileceği EN 60079-14 standardının 5.5 maddesinde tanımlanmıştır:
“60079-14 5.5 Personel Yetkinliği
Kurulumun tasarımı, Ex Ekipmanının seçimi ve bu standardın kapsadığı montaj sadece çeşitli Koruma Türleri ve kurulum uygulamaları, ilgili kural ve yönetmelikler, genel prensipler, alan sınıflandırması hakkında eğitim almış kişiler tarafından gerçekleştirilecektir. Kişi(ler)in yetkinliği, üstlenilecek işin türü ile ilgili olacaktır. (bkz. Ek A) ”
Personelin sahip olması gereken yetkinlikler, bilgi ve becerilerin tanımlanması Ek A da belirtildiği üzere aşağıdaki gibidir;
“60079-14 Ek A:
A.1 Kapsam
Ek A, bu standartta atıfta bulunulan kişilerin bilgi, beceri ve yeterliliklerini belirtir.
A.2 Bilgi ve beceriler
A.2.1 Tasarımcılar (tasarım ve seçim)
Tasarımcılar, görevlerini yerine getirmek için gerekli olduğu ölçüde aşağıdakilere sahip olacaklardır:
- patlamadan korunma ve tehlikeli alan sınıflandırmasının genel ilkelerinin anlaşılması;
- Koruma Türleri ve işaretlemenin genel ilkeleri hakkında ayrıntılı bilgi;
- koruma konseptini etkileyen ekipman tasarımının bu yönleri hakkında ayrıntılı bilgi;
- sertifikaların içeriğinin ve bu standardın ilgili bölümlerinin anlaşılması;
- üreticinin talimatlarının anlaşılması;
- ilgili kavramların korunmasının hazırlanması ve kurulumu için pratik becerilerin anlaşılması;
- patlama koruması ile ilgili olarak çalışma sistemleri ve güvenli izolasyonun önemi hakkında ayrıntılı bilgi;
- Bu standartta atıfta bulunulan ekipmanın seçiminde ve montajında kullanılacak belirli teknikler hakkında ayrıntılı bilgi;
- IEC 60079-17'nin muayene ve bakım gereksinimlerine ilişkin genel anlayış.
A.2.2 Elektrikçiler ve teknisyenler (kurulum)
Elektrikçiler ve teknisyenler, görevlerini yerine getirmek için gerekli olduğu ölçüde aşağıdakilere sahip olacaklardır:
- patlamadan korunmanın genel ilkelerinin anlaşılması;
- Koruma Türlerinin genel ilkelerinin anlaşılması ve işaretlenmesi;
- koruma konseptini etkileyen ekipman tasarımının bu yönlerinin anlaşılması;
- sertifikaların içeriğinin ve bu standardın ilgili bölümlerinin anlaşılması;
- IEC 60079-17'nin muayene ve bakım gereksinimlerine ilişkin genel anlayış;
- Bu standartta atıfta bulunulan ekipmanın seçiminde ve montajında kullanılacak belirli tekniklere aşinalık;
- patlama koruması ile ilgili olarak çalışma sistemleri ve güvenli izolasyonun öneminin anlaşılması.
A.3 Yetkinlikler
A.3.1 Genel
Yeterlilikler, kişinin dahil olduğu patlamadan korunma tekniklerinin her biri için geçerli olacaktır. Örneğin, bir kişinin yalnızca Ex “i” ekipmanının seçimi ve montajı alanında yetkin olması ve Ex “d” şalt donanımının veya Ex “e” motorlarının seçimi ve montajı konusunda tam olarak yetkin olmaması mümkündür. Bu gibi durumlarda, kişinin yönetimi bunu kendi dokümantasyon sisteminde tanımlayacaktır.
A.3.2 Tasarımcılar
Tasarımcılar, yeterliliklerini gösterebilmeli ve Koruma Türleri ve ilgili ekipman türleri ile ilgili olarak A.2.1'de belirtilen bilgi ve beceri gereksinimlerine ulaştığına dair kanıt sağlayabilmelidir.
Ayrıca aşağıdaki konularda belgesel kanıtlarla yeterliliklerini gösterebileceklerdir:
- 60079-14 Madde 5'te belirtilen belgelerin üretimi;
- 60079-14 Madde 5'te tanımlanan şekilde kullanıcıya tasarımcı sertifikalarının üretilmesi;
- koruma ve ilgili sistemler kavramları için ilgili tasarım detaylarının hazırlanması ve derlenmesi için gerekli pratik beceriler;
- 60079-14 Madde 5'te tanımlanan şekilde kurulum kayıtlarının güncellenmesi ve üretilmesi.
A.3.3 Elektrikçiler ve teknisyenler
Elektrikçiler ve teknisyenler, yeterliliklerini gösterebilecek ve Koruma Türleri ve ilgili ekipman türleri ile ilgili olarak A.2.2'de belirtilen bilgi ve beceri gereksinimlerine ulaştıklarına dair kanıt sağlayabileceklerdir.
Ayrıca aşağıdaki konularda belgesel kanıtlarla yeterliliklerini gösterebileceklerdir:
- 60079-14 Madde 5'teki belgelerin kullanımı;
- 60079-14 Madde 5'te tanımlandığı gibi kullanıcıya yönelik denetim raporları gibi raporların üretilmesi;
- ilgili koruma kavramlarının hazırlanması ve kurulması için gerekli pratik beceriler;
- 60079-14 Madde 5'te tanımlanan kurulum kayıtlarının kullanımı ve üretimi.
A.4 Değerlendirme
Elektrikçilerin, teknisyenlerin ve tasarımcıların yetkinliği, kişinin aşağıdakilere ilişkin yeterli kanıt temelinde doğrulanmalı ve atfedilmelidir:
- işin kapsamı için gerekli becerilere sahip;
- belirtilen faaliyetler yelpazesinde yetkin bir şekilde hareket edebilir; ve
- yeterliliği destekleyen ilgili becerilere sahiptir. ”
Exproof ekipman bakımını ve muayenesini kimler yapabilir?
Patlayıcı ortam ihtiva eden alanlarda kimlerin muayene ve bakımı yapabileceği EN 60079-17 standardının 4.2 maddesinde tanımlanmıştır:
“60079-17 4.2 Personelin yeterliliği
Bu standart kapsamındaki tesisatların muayenesi ve bakımı, yalnızca, çeşitli koruma tipleri ve kurulum uygulamaları, bu standarttaki kuralları, tesisat için uygulanabilen ilgili milli düzenlemeler / şirket kuralları ve alan sınıflandırmasına ait genel ilkeler hakkında bilgi sahibi olacak şekilde eğitim almış deneyimli personel tarafından yapılmalıdır (bk. Ek B). Bu personele, düzenli olarak uygun sürekli bir eğitim veya kurs verilmelidir. Uygun deneyimin ve alınan eğitimin kanıtı dokümante edilmeli ve hazır bulundurulmalıdır. ”
Eğitim almış deneyimli personelin sahip olması gereken yetkinlikler, bilgi ve becerilerin tanımlanması Ek B da belirtildiği üzere aşağıdaki gibidir;
“Ek B Sorumlu kişilerin, idari görevi olan teknik personelin ve operatörlerin bilgi, beceri ve yetkinlikleri
B.1 Kapsam
Bu ek bu standart ile ilgili kişilerin bilgi, beceri ve yetkinliklerini kapsar.
B.2 Bilgi ve beceriler
B.2.1 Sorumlu kişiler ve idari görevi olan teknik personel
Patlamaya karşı korumalı donanımın bakım ve muayenesindeki proseslerden sorumlu idari görevi olan teknik personel ve sorumlu kişiler en azından aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır.
a) İlgili elektrik mühendisliği hususunda genel bilgi;
b) Patlamaya karşı koruma prensipleri ve teknikleri hususunda uygulama bilgisi;
c) Mühendislik çizimlerini okumak ve değerlendirmek için bilgi ve yetenek;
d) Patlamaya karşı korumayla ilgili, özellikle IEC 60079-10-1, IEC 60079-10-2, IEC 60079-14 ve IEC 60079-19 standartları hususunda bilgi ve çalışma tecrübesi;
e) Denetim prensipleri, dokümantasyon, ölçmenin izlenebilirliği ve ölçme aletlerinin kalibrasyonu dâhil olmak üzere kalite güvencesiyle ilgili temel bilgi. Bu kişiler, muayene ve bakım çalışmalarını gerçekleştiren usta personel ve uzman operatörlerin yönetiminde olmalı ancak uygulama becerileri en azından aşağıdaki Madde B.2.2’de verilen kuralları karşıladığını
doğrulanmadan önce doğrudan çalışmanın içinde olmamalıdırlar.
B.2.2 Operatör / teknisyen (muayene ve bakım)
Operatörler / teknisyenler görevlerini gerçekleştirmek için gerekli olduğu ölçüde aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:
a) Patlamaya karşı korumayla ilgili genel prensipler hususunda bilgi;
b) Koruma tipleri ve işaretlemeyle ilgili genel prensipler hususunda bilgi;
c) Koruma kavramını etkileyen donanım tasarımı hususunda bilgi;
d) Belgelendirme ve bu standardın ilgili bölümleri hususunda bilgi;
e) Patlamaya karşı korumayla ilgili sistemlerde ve güvenli ayırmada çalışma izni vermenin ilave önemi hususunda bilgi;
f) Bu standartda belirtilen donanımın muayene ve bakımında kullanılacak özel tekniklere aşinalık;
g) IEC 60079-14’te belirtilen seçim ve kurulum kuralları hususunda kapsamlı bilgi;
h) IEC 60079-19’da belirtilen onarım ve iyileştirme kuralları hususunda genel bilgi.
B.3 Yetkinlikler
B.3.1 Genel
Yetkinlikler, kişinin dâhil olduğu patlamaya karşı koruma tekniklerinin her birine uygulanmalıdır. Örneğin: Bir kişinin sadece Ex "i" donanımın muayene ve bakım alanında yetkin olması ve Ex "d" anahtarlama düzeninin veya Ex "e" motorların muayene ve bakımında tam olarak yetkin olmaması mümkün olabilir. Bu gibi durumlarda, bu kişinin yönetimi, kendi dokümantasyon sisteminde bu hususu tanımlamalıdır.
B.3.2 Sorumlu kişiler ve idari görevi olan teknik personel
Sorumlu kişiler ve idari görevi olan teknik personel, yetkinliklerini gösterebilmeli ve kullanılan donanım tipleri ve/veya koruma tipleri ile ilgili olarak Madde B.2.1’de belirtilen bilgi ve beceri kurallarını elde ettiğine dair bir kanıt sağlayabilmelidir.
B.3.3 Operatör/teknisyen
Operatörler/teknisyenler yetkinliklerini gösterebilmeli ve kullanılan donanım tipleri ve/veya koruma tipleri ile ilgili olarak Madde B.2.2’de belirtilen bilgi ve beceri kurallarını elde ettiklerine dair bir kanıt sağlayabilmelidir. Operatörler/teknisyenler, ayrıca aşağıdaki hususlarda belgeye dayalı kanıtlarla yetkinliklerini gösterebilmelidir:
• Bu standartda Madde 4.1’de belirtilen dokümantasyonun kullanımı;
• İlgili koruma kavramlarının muayene ve bakımı için gerekli uygulama becerileri.
B.4 Değerlendirme
Sorumlu kişiler, idari görevi olan teknik personel ve operatörlerin yetkinliği kişinin aşağıdaki özelilklere sahip olduğuna dair yeterli kanıta dayalı olarak 5 yılı aşmayan aralıklarla, doğrulanmalı ve vasıflandırılmalıdır:
a) İşin kapsamı için istenen gerekli becerilere sahip olma,
b) Belirtilen faaliyet alanının tamamında yetkin biçimde davranabilme ve
c) Yetkinliğini destekleyen ilgili bilgi ve kavrayışa sahip olma. ”
Exproof ekipman bakım onarımcı eğitimi içeriği nedir?
Exproof ekipman ve patlayıcı ortamlar ile ilgili eğitimler IECEx kapsamında 10 üniteden oluşmaktadır. Bu üniteler; Patlamanın temel ilkelerinin konsepti, Muhtemel patlayıcı ortamlarda patlamaya karşı korumanın temel ilkeleri, Muhtemel patlayıcı ortamlarda risk değerlendirmesi ve sınıflandırılması, Ex Ekipman ve kablolama seçim, montaj kriterleri, Patlayıcı ortamlardaki Ex ekipman onarımı, Ex ekipman büyük bakım ve tamiri ,Patlayıcı ortamlarla ilişkili veya elektrik tesisatlarının test edilmesi, Patlayıcı ortamlarla ilişkili elektrikli tesisatların görsel ve yakından periyodik muayenesi, Patlayıcı ortamlarla ilişkili elektrikli tesisatların görsel ve detaylı muayenesi, Patlayıcı ortam muhteva eden yerlerde veya ortam ile ilişkili elektrik tesisatlarının tasarımı, Patlayıcı ortam muhteva eden yerler veya ortam ile ilişkili elektrik tesisatlarının uygunluk kontrol denetimi’dir. İlgili eğitimler ile ilgili uygulanan standartlar, modüller ve içerik aşağıda belirtilmektedir:
IECEx CoPC |
Ünite Açıklaması |
Uygulanan Standart |
Unite Ex 000 |
Patlamanın temel ilkelerinin konsepti |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 001 |
Muhtemel patlayıcı ortamlarda patlamaya |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 002 |
Muhtemel patlayıcı ortamlarda risk |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 003 |
Ex Ekipman ve kablolama seçim, montaj |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 004 |
Patlayıcı ortamlardaki Ex ekipman onarımı |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 005 |
Ex ekipman büyük bakım ve tamiri |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 006 |
Patlayıcı ortamlarla ilişkili veya elektrik |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 007 |
Patlayıcı ortamlarla ilişkili elektrikli tesisatların |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 008 |
Patlayıcı ortamlarla ilişkili elektrikli tesisatların |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 009 |
Patlayıcı ortam muhteva eden yerlerde veya |
IEC 60079-0 |
Unite Ex 010 |
Patlayıcı ortam muhteva eden yerler veya |
IEC 60079 (serisi) |
MODÜL A- UNIT EX 001
Patlamadan korunma ile ilgili detaylı farkındalık (Gaz ve toz)
Kapsam: Unit Ex 001 tesis ve makinelerin patlayıcı atmosferlerinde kullanılan teçhizatların ve bu ortamlarla ile ilgili yapılması gereken temel ilkelerini kapsar . Bu eğitim için herhangi
bir ön yeterlilik şartı aranmamaktadır. Katılımcılara patlayıcı ortamın nasıl oluştuğu,
patlamanın nasıl olduğu ve koruma tiplerinin temel gerekliliklerini tanımlar. Aynı zamanda tutuşma kaynaklarının tanıtılması, kimyasalların yanıcılık özelliklerinin belirtilmesi ve sektördeki uygulamaları örneklenmektedir.
İçeriği:
✓ 2014/34/AB Direktifi (ATEX 114) tanımı ve kapsamı
✓ 1999/92/EC Direktifi (ATEX 153) tanımı ve kapsamı
✓ Yanıcı Kimyasalların özellikleri
✓ Gaz, toz, buhar ve mistlerin hava ile karışımı sonucundaki oluşabilecek tehlikeleri
✓ Yanıcı gaz ve buharların alt ve üst patlama limitleri (LFL, UFL)
✓ Endüstriyel patlamalara sebebiyet veren faktörlerin incelenmesi
✓ Tutuşma kaynakları ve bu kaynakların elemine edilme yöntemleri
✓ Ekipman sıcaklık sınıfı ve gruplandırılması
✓ Tehlikeli alan sınıflandırma
✓ Zone tanımları (0, 1, 2 ve 20, 21,22)
✓ Koruma tiplerinin tanımı (Ex ia, Ex ib, Ex d, Ex p, Ex e, Ex m, vs)
✓ Elektrikli ekipman koruma tipleri
✓ Elektriksiz ekipman koruma tipleri
✓ Kombine koruma tipleri
✓ Ex ekipman etiket okuma
✓ Yaygın olarak Ex etikette kullanılan sembol ve markalamalar
✓ Koruma tiplerinin uygun zone lara göre seçim kriterleri
Kimler Katılmalı :
✓ Herkes
Eğitim Ve Sınav Süresi:
• Eğitim: 1 Gün
• Sınav Süresi: 0.5 Gün
Eğitim Türü:
• Teorik
Referans Standartlar:
- IEC 60079-0
MODÜL B- UNIT EX 001, 003,004 ve 006
Patlayıcı ortam sınıflandırmasını yorumlayabilme /montaj/kablolama/elektriksel testler
Kapsamı: UNIT EX 001-003-006, patlamaya karşı korumalı ekipman ve kablolama
proseslerini oluşturmak için patlamaya karşı koruma prensiplerini kapsar.
İçeriği:
✓ IECEx Unit Ex 001 Muhtemel patlayıcı ortamlarda patlamaya karşı korumanın temel
ilkeleri
✓ IECEx Unit Ex 003 patlamaya dayanıklı ekipman ve kablo sistemi kurulumu
(patlamaya karşı korumalı ekipman ve kablo sistemi kurun)
✓ IECEx Unit Ex 004 Patlayıcı ortamlardaki ex ekipman onarımı
✓ IECEx Unit Ex 006 tehlikeli alan elektrikli ekipman testi
✓ Doğru kablolama ve sızdırmanlık elemanı kullanımının önemi
✓ Kablolama sistemleri, mahfazaya girişler, kablo glend seçimi ve IEC 60079-14 uygulamaları
Kimler Katılmalı:
• Teknisyenler
• Montaj personeli
Eğitim Ve Sınav Süresi:
• Eğitim: 2-3 Gün
• Sınav Süresi: 1-2 Gün
Eğitim Türü:
• Teorik
• Pratik
Referans Standartlar:
- IEC 60079-0 - IEC 60079-10-2
- IEC 60079-10-1 - IEC 60079-14
MODUL C- UNIT EX 001, 007 ve 008
Patlayıcı ortam sınıflandırmasını yorumlayabilme /bakım/ görsel, yakından, detaylı
muayene& başlangıç, periyodik, numune, sürekli muayene
Kapsamı: UNIT EX 001-007-008, ilgili standartları temel alan elektrik tesisatlarını, ekipmanı ve kablolama sistemlerini muayenesi ve sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli bilgi ve anlayışını sağlamayı hedefler. Patlayıcı ortamda kullanılan ex ekipmanda yapılacak olan küçük bir hata dahi ortamı patlatmaya sebep olabilir. Bu tür kazaların önüne geçebilmek ve güvenli çalışmanın sağlanması için ; personelin uygun patlayıcı ortam güvenlik bilgisi ve nitelikli teknik önlemlerin alınması gerekmektedir. Ayrıca Unite 007 temelinde görsel ve yakından muayene; Unite 008 kapsamında ise detaylı muayene konuları işlenmektedir.
İçeriği:
✓ Unit 001 kapsamına ilave olarak;
✓ Ex-proof alanlarda elektrik tesisatlarını incelemek ve korumak için gerekli bilgi ve
uygulamalar konusunda eğitimi,
✓ IECEx Unit Ex 007 Patlayıcı atmosferlerdeki veya bunlarla ilişkili elektrik tesisatlarının görsel ve yakından muayenesini yapma eğitimi
✓ IECEx Unit Ex 008 Patlayıcı atmosferlerdeki veya bunlarla ilişkili elektrik tesisatlarının detaylı muayenesini yapma eğitimi
Eğitim Kapsamındaki Personeller:
• Muayene yapan Personel/Denetçiler
• Bakım yapan Personel/Denetçiler
Eğitim Ve Sınav Süresi:
• Eğitim: 2-3 Gün
• Sınav Süresi: 1-2 Gün
Eğitim Türü:
• Teorik
• Pratik
Referans Standartlar:
- IEC 60079-0 - IEC 60079-10-2 - IEC 60079-17
- IEC 60079-10-1 - IEC 60079-14
MODUL D- UNIT EX 001 ve 002
Patlayıcı ortam sınıflandırma ve tasarım ile ilgili detaylı bilgi/ tasarım ile ilgili detay
mühendislik/ Ex DD (Doğrulama Dosyası)
Kapsamı: Tehlikeli alanlarda sınıflandırma yapabilecek yetkideki personeller için
tasarlanmıştır. Temel bilgililerin yanı sıra patlayıcı ortamların tasarımı, konumlandırılması ile ilgili bilgiler de verilir. Bu eğitimi patlayıcı ortamlarda çalışan mühendisler ve danışmanlar almalıdır.
İçeriği:
Ex-proof alanlarda elektrikli ekipmanın güvenli çalışması için temel bilgiler Exproof alanların tanımlanması ve denetlenmesi konusunda eğitim
IECEx CoPC Unit Ex 002 tehlikeli alanların sınıflandırmasını yapmak
✓ Yanıcı Kimyasalların özellikleri
✓ Gaz, toz, buhar ve mistlerin hava ile karışımı sonucundaki oluşabilecek tehlikeleri
✓ Yanıcı gaz ve buharların alt ve üst patlama limitleri (LFL, UFL)
✓ ZONE belirleme kriterleri
✓ Zone tanımları (0, 1, 2 ve 20, 21,22)
✓ IEC 60079-10-1 Standardı ile Muhtemel Tehlikeli Zone hesaplarının anlatımı (Gaz)
✓ IEC 60079-10-2 Standardı ile Muhtemel Tehlikeli Zone tespitlerinin anlatımı (Toz)
✓ Endüstriyel patlamalara sebebiyet veren faktörlerin incelenmesi
✓ Tutuşma kaynakları ve bu kaynakların elemine edilme yöntemleri
Kimler Katılmalı:
✓ Patlayıcı ortam Sınıflandırılması yapan mühendisler
✓ Patlayıcı ortam Sınıflandırılması yapan danışmanlar
Eğitim ve Sınav Süresi:
• Eğitim: 3-4 Gün
• Sınav Süresi: 1 Gün
Eğitim Türü:
• Teorik
Referans Standartlar:
- IEC 60079-0 - IEC 60079-10-2
- IEC 60079-10-1 - IEC 80079-20